Sorry, you need to enable JavaScript to visit this website.

Wawakuna llullu kakpika alli wiñachishpaka shamuk punllakunapimi alli kawsachun yanapanchik. Uchilla wawakuna alli wiñarishpaka kipa punllakunapimi alli kushilla kankakuna. Chaypakka wawakunaka respetota, kuyayta, pukllanata, alli mikunata, maypi kawsanat

Kaypi tiyashka yuyaykunaka tukuy laya runakunapakmi kan. Ashtawanpash kay yuyaykunatapash Pfizer nishka hampinkapak departamentomi alli rikushpa killkashkakuna. Kaypi tiyak yuyaykunaka yachankapakllami kan. Kayta yachashka jawaka, hampikkunapakman rinallami kanki.

Tawka llaktakunapika achka wawakuna mana alli mikukunchu. Chaymantami tsala irki, mana alli mikushka wawakunaka (DCI) shuktak wawakuna shina mana wiñarinchu. Ashtawanpish ima yachachikukpi paykunaka mana alli yachankunachu. Ecuador mama llaktapimi manarak ishkay watakunata charik achka wawakunaka mana alli mikushkamanta kipa punllakunapi ashtawan yachakunkapak mana ushankakunachu.  Ecuadorpika achka wawakuna mana alli mikushkamantami tsala irki tukun, chayka hatun llakimari. Kay laya unkuykunata charik America Latinapash Caribepash llaktakunamanta Ecuador llaktaka iskayniki pushtumi kan. Guatemala llaktaka shuknikipimi kan.    

Wawakunata alli wiñachinaka achca valishka kashkatami Pfizer nishka yachan. Chaymantami tayta mamakunaman, wawakunata kamakkunamanpash wawakuna uchillamantapacha imakunallatak rurana kashkata yachakuchunka kaypi wakin kunanakunata willapashunchik. Andino nishka llaktakunapika, mishki alli mikunakunami tiyan.

Suktak killakunamanta ishkay watakunakama charik wawakunaka ¿imatatak mikuna kan? 

  1. Wawaka alli wiñankapakka, mamapa ñuñuta chuchunami kan. Chaytaka wacharinamanta 6 killata charinkakamami wawakunaman mikuchina kan.
  2. Ishkay watakunata charinkakama wawakunaman mamapak ñuñuta chuchusha nishpaka sakinami kankichik. Shinallatak shuktak alli mikunatami kuy ushankichik.
  3. Shuk wata charinkakama wawakunamanka challwata, maní purututa, duraznota, naranjata, limonta, wakrapak ñuñuta, ñuñuwan rurashka mikunata, sacha mikunatapash mikuchunka mana kunachu kan. 
  4. Gluten nishkata charik mikunakunata (trigo, avena, centeno, cebada, tanta, galletakuna) 8 killakunata charinkakamami mana kunachu kan.  Gluten nishkata mana charik mikunakunata ña mikuchik kallarikpika gluten nishkata charik mikunakunata kuy tukunlla. 
  5. Te, café, cola nishkakunata upyachunka mana kunachu kan. 
  6. Llullu wawakunamanka asha ashami mikuchi kallarinami kan. Asha asha wiñarikpika shuktak laya mikunakunatami mikuchi ushan. 
  • Cereales: Arroz, sara, kinuwa
  • Allpapimurukkuna: Papa, lumu, apichu, uka, zanahoria blanca, tawripash. Kay laya mikunawanka wawakuna alli mikuchun ama tsala tukuchunpash kunanka mikuchikun. 
  • Mishkita charik frutakuna: manzana, pera, sandia, plátano, papaya, melón
  • Yuyukuna: acelga, espinaca, zanahoria, apio, zapallo, remolacha, amaranto
  • Aychakuna: wakrakunapak aycha, chuchi, akankaw
  • Yakuta manarak mikukrichishpaka upyachina kan.

Shuktak yuyaykuna:

1 UNICEF. ¿Qué efectos provoca una buena atención integral desde la primera infancia? 2020. 
2 Secretaría Técnica Ecuador Crece Sin Desnutrición. 2022. ¿QUÉ ES LA DESNUTRICIÓN CRÓNICA INFANTIL? 
3 Secretaría Técnica Ecuador Crece Sin Desnutrición. 2022. Prevalencia de desnutrición crónica en niñas y niños menores de 2 años. 
4 UNICEF. Desnutrición. S/F. 
5 BBVA. La dieta andina sube al podio de la alimentación saludable N/A. 
6 MSP. Normas y protocolos de alimentación para niños y niñas menores de 2 años. 2013.
7 La Hora. Con alimentos andinos se nutre mejor a los ‘guaguas’. 2016